بخش مالی از مهم‌ترین بخش‌ها در هر سازمان و کسب و کاری است که به کارکرد منظم و موثر آن کسب و کار کمک می‌کند و در صورت عملکرد نادرست ممکن است سبب ورشکستگی و نابودی آن شود. یکی از مهم‌ترین سمت‌های این حوزه هم مدیر مالی است که در واقع تمام مسائل مالی را نظارت کرده و خط مشی آن‌ها را تعیین می‌کند. در این مقاله از وبلاگ سایت کاریابی جاب آفر به طور مفصل در مورد نقش مدیر مالی و وظایف و مهارتهای او صحبت می‌کنیم.
نقش مدیر مالی
مدیر مالی فردی حرفه‌ای و متخصص است که مسئولیت نظارت بر استراتژي‌های مالی یک سازمان را بر عهده دارد. مدیر مالی تصمیمات مالی از تخصیص بودجه گرفته تا محاسبه درآمد‌ها، مسائل بیمه و مالیات را انجام می‌دهد و نقش بسیار مهمی در پایداری مالی هر کسب و کاری بازی می‌کند. شرح شغلی مدیر مالی بیش از هر چیز به اندازه کسب و کار و تیم مالی آن در کنار حوزه تخصصی کسب و کار مد نظر برمی‌گردد.
وظایف مدیر مالی
بسیاری از افراد تصور می‌کنند مدیریت مالی تنها شامل حفظ سوابق مالی یا تعیین حقوق و مزایای کارمندان شرکت است. این شغل در عمل بسیار گسترده‌تر است و یک مدیر مالی با توجه به جایگاه مدیریتی خود، چندین نقش همزمان را بازی می‌کند و در بسیاری از مواقع بیش از رسیدگی به امور مالی به عنوان یک مشاور نیز به مدیران کسب و کار کمک می‌کند تا تصمیمات مالی بهتری بگیرند. در ادامه مهم‌ترین وظایف مدیر مالی را خلاصه کرده‌ایم:
بیشتر بخوانید: حسابدار کیست؟ کارشناس حسابدار چه وظایفی بر عهده دارد؟
جذب سرمایه
مدیران مالی به سازمان کمک می‌کنند تا از طرق مختلف بتوانند سرمایه بیشتری برای کسب و کار خود جمع کنند و در واقع راه‌های درآمد زایی و کسب ثروت بیشتر را پیدا می‌کنند. ایجاد تعادل بین حقوق صاحبان سهام و بدهی و حفظ مقدار مناسب نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام یکی از مسئولیت‌های اصلی مدیران مالی است. از طرف دیگر حفظ وجوه نقد کافی و حفظ نقدینگی برای تامین نیازهای روزانه سازمان ضروری است و مدیر مالی باید بداند که چگونه در سطح استراتژیک برای حفظ ثبات مالی عمل کند. او باید روش‌های مختلف را با جزئیات برای کسب سرمایه پیشنهاد کند:
- اوراق بهادار و اوراق قرضه
- سهام شرکت
- وام‌های مختلف با جزئیات و شرایط
- بهره گیری از سپرده‌های عمومی
تخصیص بودجه
بعد از تعیین منابع مالی به شکل اصولی و با برنامه دقیق، گام بعدی تخصیص بهینه بودجه است. تنوع دارایی‌ها و تخصیص مناسب بودجه برای هر بخش، یک تصمیم مالی حیاتی است که بر کل فعالیت‌های سازمانی تأثیر می‌گذارد و این مسئولیت مدیر مالی است که اطمینان حاصل کند وجوه به روش صحیح در بخش‌های مختلف سازمان پخش شده است. او همچنین باید عوامل مختلف را حین تخصیص بودجه در نظر بگیرد:
- قابلیت رشد و اندازه سازمان
- دارایی‌های بلند مدت یا کوتاه مدت سازمان
- نحوه جذب سرمایه و ماهیت سهامداران
شناخت دقیق بازار سرمایه
تعیین اهداف بلند مدت و کوتاه مدت هر کسب و کاری از نظر مالی بر عهده مدیر مالی است اما او چگونه می‌تواند چنین تصمیم بزرگی بگیرد؟ یکی از راه‌ها شناخت خوب و دقیق بازار سرمایه است. مدیر مالی باید درک خوب و روشنی از بازار سرمایه و ترجیحا حوزه به خصوص کسب و کار خود داشته باشد و با ارائه گزارشاتی، هیئت مدیره نیز از آخرین روندهای بازار آگاه کند و بر اساس همین روند‌ها اهداف خرد و کلان شرکت را تعیین کند.
تسلط بر قوانین مالی و تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی
از مهم‌ترین موارد در شرح شغلی مدیر مالی تسلط کامل بر امور مالی و حسابداری است. این فرد باید بتواند تکالیف مربوط به اظهارنامه‌های مالی و انواع مسائل مالیاتی و مربوط به بیمه و تجارت را به خوبی پوشش دهد و آن‌ها را به موقع توسط تیم خود تکمیل کند. از طرف دیگر مدیر مالی باید بتواند به راحتی صورت‌های مالی و گزارشات مربوطه را تجزیه و تحلیل کند و بر اساس آن‌ها نقاط قوت و ضعف از نظر مالی در شرکت را تشخیص داده و آن‌ها را برطرف کند.
مهارتهای مدیر مالی
همانطور که دیدید، این روزها مدیر مالی بودن بسیار بیشتر از نظارت‌های مالی است و برای برآورده کردن تمام نیازهای یک شرح شغلی مدیر مالی تنها داشتن یک مدرک مرتبط یا توانایی‌های مالی کافی نیست. مدیران مالی نقشی حیاتی در توسعه مالی و پیشرفت کلی کسب و کار دارد و تعجبی هم ندارد که باید دارای مهارتهای مختلفی باشند:
مهارتهای تحلیلی و استراتژیک
از مهم‌ترین توانایی‌های هر مدیر مالی داشتن تفکر استراتژيک است. وجود نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های حسابداری و ارائه انواع دیتا در مقیاس کوچک و بزرگ، این شانس را به شاغلین در بخش مالی داده است که بتوانند روش‌های خلیلی راحت و عددی را برای آنالیز مالی داشته باشند. این امکان سبب می‌شود شرکتها یا مشتریان درک بهتری از بودجه بندی و سرمایه گذاری داشته باشند و راحت‌تر بتوانند رشد کنند و البته این رشد در گرو تصمیمات مدیر مالی هم هست. برای مطالعه روندهای بازار و پیش‌بینی تصمیمات درست، توانایی تحلیل و دانش لازم در این زمینه از مهم‌ترین چیزهایی است که مدیر مالی باید داشته باشد.
آگاهی از جدیدترین فناوری‌ها
فناوری‌های جدید سبب شده‌اند خدمات مالی نه تنها برای مدیران بلکه برای مشتریان هم تغییر کند و اکنون دیگر صورت‌های درآمد، صورت‌های مالی، ترازنامه‌ها و دیگر اسناد مالی را به راحتی و با دقت بالا می‌توان به دست آورد و این دیتاها را می‌توان در چندین پلتفرم در دسترس داشت. با توجه به همین نکته بسیار مهم است که مدیر مالی به کار با این برنامه‌ها به خوبی مسلط باشد و بتواند خیلی راحت اسناد مد نظر را استخراج کرده و البته آن‌ها را تحلیل کند.
مهارتهای رهبری
با توجه به شرح شغلی مدیر مالی می‌توان گفت دارنده این شغل در رده مدیران میانی یا ارشد قرار می‌گیرد و بنابراین طبیعتا تیم خودش را هم دارد. این تیم از حساب‌داران و دیگر بخش‌های مالی تشکیل می‌شود و در نتیجه، یک مدیر مالی علاوه بر مهارتهای تخصصی باید مهارت رهبری کردن را هم به خوبی بلد باشد. ایجاد هماهنگی بین اعضای تیم و سازماندهی آن‌ها برای کار در جهت رسیدن به هدف کسب و کار بدون داشتن مهارتهای رهبری امکان پذیر نخواهد بود.
مهارتهای ارتباطی قوی
داشتن مهارتهای ارتباطی قوی برای یک مدیر مالی اهمیت بسیار زیادی دارد و نکته‌ای است که اتفاقا کمتر به آن توجه می‌شود. مدیران مالی در ارتباط مداوم با مدیران دیگر، اعضای هیئت مدیره و البته اعضای تیم خودشان هستند و به همین دلیل هم بسیار مهم است که بتوانند با این گروه‌ها به صورت موثر در ارتباط باشند. آن‌ها همچنین باید بتوانند مفاهیم مالی مد نظر را به شکل ساده و قابل فهم به صاحبین کسب و کار و مشتریان منتقل کنند و به آن‌ها در گرفتن تصمیمات درست برای آینده کمک کنند.
انعطاف پذیری و کار در شرایط مختلف
وظایف مدیر مالی متنوع است و در حوزه‌های کاری مختلفی باید ورود کند، از طرفی در هر یک از این زمینه‌ها ممکن است تغییراتی رخ دهد، از قانون‌های مالیاتی جدید گرفته تا نحوه محاسبه جدید حقوق و تغییرات سیاست‌های مالی شرکت همگی نیاز به این دارند که مدیر مالی بتواند در کمترین زمان ممکن خود را با آن‌ها تطبیق دهد. ماهیت همیشه در حال تغییر صنعت، نقش مشاوره‌ای که مدیران مالی ایفا کنند و پیشرفت‌های مداوم در فناوری و برنامه‌های مختلف وجود ویژگی انعطاف پذیری و سازگاری را به یک شرط واجب تبدیل می‌کنند.
مسیر شغلی مدیر مالی
حوزه مالی یک حوزه رقابتی و پرطرفدار است و مخصوصا مشاغل میانی و مدیریتی در آن به راحتی به دست نمی‌آيند، بنابراین باید مطمئن شوید شرایط و پیش‌نیازهای لازم و تخصص کافی را برای ورود به این بازار و بعد هم تبدیل شدن به مدیر مالی داشته باشید.
برای مشاهده فرصت های شغلی از این صفحات بازدید نمایید.
مدارک لازم را بگیرید
اولین قدم برای تبدیل شدن به یک مدیر مالی حرفه‌ای،داشتن یک مدرک دانشگاهی معتبر است. اکثر شرکتها به داشتن مدرک دانشگاهی مرتبط معتقدند و تنها داشتن تجربه در این فیلد کافی نخواهد بود. مدرک دانشگاهی در امور مالی و بازرگانی مانند رشته‌های مدیریت یا حسابداری و اقتصاد از بهترین مدارکی است که می‌توانید در دوران لیسانس خود بگیرید. از طرفی بیشتر شرکت‌های بزرگ حداقل کارشناسی ارشد را برای مدیران خود نیاز دارند پس می‌توانید مسیر تحصیلی خود را کمی بیشتر ادامه دهید. در این مقطع نیز رشته‌هایی مانند MBA یا ارشد حسابداری بهترین انتخاب‌ها برای شما خواهند بود که تخصص لازم را در اختیارتان قرار می‌دهند.
بیشتر بخوانید: بهترین رشته های تحصیلی در دنیا کدامند؟
شرکت در دوره‌ها و گرفتن گواهینامه‌های مختلف
شما نمی‌توانید تنها از طریق رفتن به دانشگاه همه تخصص مورد نیاز خود را به دست آورید، مخصوصا اگر حوزه کاری خاصی را مد نظر داشته باشید. شرکت در دوره‌های تخصصی مالی و گرفتن گواهینامه‌ی آن‌ها می‌تواند درک بهتری از روش‌های انجام کار به شما دهد. برای برخی کارفرمایان دارا بودن برخی گواهینامه‌های معتبر از ضروریات است، اما حتی در غیر این صورت هم این موارد از نکات قوت رزومه شما به شمار می‌روند. از بهترین این مدارک می‌توان به این‌ها اشاره کرد:
- دوره تحلیلگر مالی خبره (CFA)
- دوره مدیریت ریسک مالی (FRM)
- تحلیلگر تکنیکال مالی خبره (CFTE)
کسب تجربه کافی
مدیر کالی یک عنوان شغلی ابتدایی نیست و بنابراین نباید هم انتظار داشته باشید بدون سابقه کاری قوی در آن استخدام شوید. بهترین راه برای ابتدای کار شرکت در یک دوره کارآموزی است که در آن می‌توانید به عنوان کمک حسابدار یا کارآموز مالی مشغول به کار شوید و کم کم با کار تخصصی آشنا شوید. بعد از آن می‌توانید مسیر شغلی خود را کم کم پیشرفت دهید و در شغل‌های ثابت حوزه مالی استخدام شوید. با به دست آوردن تجربه و سابقه کاری به تدریج رزومه خود را تکمیل کنید تا بتوانید موقعیتی عالی را به عنوان مدیر مالی به دست آورید.
حقوق و مزایای مدیر مالی و چشم انداز شغلی
مانند سایر شغل‌های حوزه مالی، مدیریت مالی نیز شغلی پردرآمد و با چشم انداز شغلی خوب است و همواره تقاضای زیادی برای آن وجود داشته است. به گفته آمار و متخصصان، چشم انداز آینده این شغل نیز خوب است و انتظار می‌رود درخواست این شغل در سال‌های آینده تا ۱۷٪ رشد را نیز تجربه کند. امنیت شغلی این عنوان نیز بسیار خوب است و کسانی که در آن مشغول به کار می‌شودند اصولا از شرایط خوبی برخوردار خواهند بود. میزان متوسط حقوق یک مدیر مالی در خارج از کشور به عواملی مانند نوع کسب و کار و سابقه کاری بستگی دارد، اما به عنوان مثال در آمریکا چیزی حدود ۹۰ الی ۱۲۰ هزار دلار در سال است. در ایران نیز حقوق مدیر مالی به شدت متغیر است و بسته به سابقه کار و شرح شغلی مدیر مالی، می‌تواند اعدادی بین ۲۰ تا بالای ۶۰ میلیون تومان را در بر بگیرد.
بیشتر بخوانید: مدیر بازاریابی کیست و چه کاری انجام می دهد؟
جمع بندی
مدیریت مالی شغلی حساس و بسیار مهم در هر کسب و کاری است. مدیر مالی باید فردی متخصص و باتجربه باشد و ممکن است از شغل‌های حسابداری و مدیریتی به این درجه برسد. این عنوان شغلی هم چشم انداز آینده مناسب و هم حقوق بسیار خوبی دارد و می‌تواند یکی از بهترین اهداف برای افراد شاغل در زمینه مالی به حساب بیاید.
سوالات متداول
مدیر مالی چگونه به مدیریت ریسک کمک می‌کند؟
مدیران مالی ریسک‌های مالی را شناسایی و ارزیابی کرده و استراتژی‌های کاهش ریسک را توسعه می‌دهند که شامل نظارت بر شرایط بازار و عوامل داخلی موثر بر ثبات مالی است.
تفاوت مدیر مالی با مدیر ارشد مالی (CFO) چیست؟
مدیر ارشد مالی (CFO) عنوانی است که در کسب و کارهای خیلی بزرگ وجود دارد. این عنوان درجه بالاتری نسبت به مدیر مالی دارد و کل تیم مالی را رهبری می‌کند.
